Chạy bộ là một trong những môn thể thao phổ biến nhất trên thế giới. Nó mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, cả về thể chất lẫn tinh thần. Tuy nhiên, để chạy bộ hiệu quả và an toàn, bạn cần trang bị cho mình một đôi giày chạy bộ phù hợp.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu tất cả những điều cần biết về giày chạy bộ, từ tìm hiểu cấu tạo một đôi giày chạy bộ, cách chọn giày đến cách bảo quản giày.
Tại sao giày chạy bộ lại quan trọng?
Giày chạy bộ là một thiết bị bảo vệ quan trọng cho đôi chân của bạn. Nó giúp giảm thiểu chấn thương, nâng cao hiệu quả tập luyện và mang lại sự thoải mái cho bạn khi chạy bộ.
Giảm thiểu chấn thương
Khi chạy bộ, đôi chân của bạn phải chịu một lực tác động rất lớn. Lực tác động này có thể lên tới 2,5 lần trọng lượng cơ thể của bạn. Nếu bạn không có một đôi giày chạy bộ phù hợp, lực tác động này có thể gây ra chấn thương cho đôi chân của bạn, chẳng hạn như đau gót chân, đau mắt cá chân, đau đầu gối,...
Giày chạy bộ được thiết kế tốt sẽ hỗ trợ bạn di chuyển linh hoạt trên mọi địa hình và hỗ trợ cổ chân, giúp giảm áp lực và chấn thương cho bàn chân.
Tăng hiệu quả tập luyện
Giày chạy bộ được thiết kế để cung cấp hỗ trợ cho cơ và khớp, giúp người chạy chạy nhanh và bền hơn. Ngoài ra, giày chạy bộ còn giúp người chạy di chuyển linh hoạt hơn, từ đó giúp họ đạt được mục tiêu tập luyện của mình nhanh hơn.
Mang lại sự thoải mái
Giày chạy bộ được thiết kế ôm vừa vặn và tạo sự thoải mái cho đôi chân khi chạy. Điều này giúp người chạy tập trung vào việc chạy bộ mà không bị phân tâm bởi cảm giác đau nhức hoặc khó chịu ở chân.
Giày chạy bộ là một vật dụng quan trọng giúp bạn chạy bộ an toàn và đạt lợi ích tối đa từ chạy bộ. Trước khi đi vào cách chọn giày chạy bộ, chúng ta cùng khám phá cấu trúc của một đôi giày chạy bộ.
Cấu tạo giày chạy bộ: Những điều cần biết để chọn giày phù hợp
Cấu tạo Giày chạy bộ
Giày chạy bộ là một trong những vật dụng quan trọng nhất đối với bạn, người yêu thích bộ môn này. Vì vậy, chỉ cần từ chọn lựa đúng, bạn sẽ có trải nghiệm tốt nhất khi tập luyện. Một đôi giày chạy bộ tốt sẽ giúp bạn chạy thoải mái, hiệu quả và giảm thiểu chấn thương.
Cấu tạo của giày chạy bộ bao gồm 3 bộ phận chính:
Phần thân trên (Upper)
Phần thân trên bao bọc phần trên cùng của bàn chân, giúp cố định và bảo vệ chân khi chạy. Phần thân trên thường được làm từ các loại vải nhẹ, thoáng khí và có độ bền cao.
Các bộ phận của phần thân trên:
Lớp phủ (Overlays): Là những miếng vật liệu bền được gắn lên phần thân trên để tạo hình dạng và cấu trúc cho giày. Chúng cũng có tác dụng cung cấp yếu tố ổn định cho chân.
Hệ thống dây giày (Lace cage): hệ thống buộc dây giày, giúp giày ôm chân và đảm bảo sự ổn định khi chạy bộ. Nó được dùng để điều chỉnh độ chặt của giày một cách dễ dàng và tạo cảm giác thoải mái và an toàn khi chạy.
Lưỡi gà (Tongue): Là phần nằm dưới hệ thống buộc dây giúp bảo vệ chân khỏi sự cọ xát và áp lực từ dây giày. Ngoài ra, nó cũng giúp tạo sự thoải mái và đảm bảo ôm vừa vặn khi mang giày chạy bộ.
Gót giày (Heel counter): nằm ở phía sau giày và bao quanh gót chân. Chức năng của heel counter là cố định gót chân và giữ cho chân không bị trượt ra khỏi giày khi chạy, giúp tăng cường sự ổn định và hỗ trợ cho bàn chân.
Phần đế giữa (Midsole)
Đế giữa giày giúp giảm phản lực và hỗ trợ hoàn trả lực khi chạy
Phần đế giữa là bộ phận quan trọng nhất của giày chạy bộ. Đây là lớp đệm nằm giữa phần thân trên và phần đế ngoài, có tác dụng giảm lực tác động ngược của địa hình lên chân, hoàn trả lực trong mỗi bước chân, đồng thời giúp duy trì sự cân bằng khi thay đổi hướng.
Các bộ phận của phần đế giữa:
Lớp đệm (Cushioning layer): Là lớp vật liệu chính tạo ra độ đệm cho giày. Có nhiều loại vật liệu khác nhau được sử dụng để làm lớp đệm của đôi giày, như EVA, PU, TPU, v.v. Bạn có thể tìm thấy các loại đế này trên thị trường.
Lớp cứng (Stiffening layer): Là lớp vật liệu được đặt ở giữa hoặc dưới lớp đệm, có tác dụng tăng độ cứng cho phần đế giữa, giúp giữ nguyên hình dạng của giày và hỗ trợ cho chân.
Phần đế ngoài (Outsole)
Đế ngoài Giày chạy bộ bền bỉ bám đường
Phần đế ngoài của đôi giày là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với mặt đất, có tác dụng bảo vệ phần đế giữa và tăng độ bám và ma sát khi bạn chạy. Bạn có thể tìm đôi giày phù hợp cho mình.
Các bộ phận của phần đế ngoài:
Lớp cao su (Rubber layer): Là lớp cao su chính tạo ra độ bền, độ cứng và độ bám cho giày.
Lớp gai (Lug layer): Là lớp cao su có các rãnh hoặc gai nhô ra, có tác dụng tăng độ bám và ma sát khi chạy.
Mẹo chọn mua giày chạy bộ phù hợp
Để tận hưởng những buổi chạy bộ thoải mái và hiệu quả, việc chọn mua đôi giày chạy bộ phù hợp là rất quan trọng. Dưới đây là một số mẹo giúp bạn lựa chọn được đôi giày phù hợp với nhu cầu và điều kiện của bạn.
Chọn size giày phù hợp với chiều dài và rộng của chân
Bạn nên đo kích thước của chân trước khi mua giày để đảm bảo rằng chúng sẽ vừa vặn và thoải mái. Đảm bảo rằng bạn đã biết chiều dài và rộng của chân để có thể tìm được size giày phù hợp. Khi thử giày, bạn không chỉ cần xem kích thước theo số mà còn cần kiểm tra sự ôm vừa của giày.
Hiểu bảng size giày của từng hãng
Kiểm tra độ ôm, không nên quá rộng hay quá chật
Đôi giày chạy bộ có thể mang lại cảm giác thoải mái và ổn định cho bạn trong suốt quá trình di chuyển. Hãy kiểm tra xem giày có ôm vừa từ gót đến ngón chân của bạn hay không. Nếu quá rộng, bạn có thể gặp vấn đề về ổn định và chân có thể trượt trong giày. Ngược lại, nếu đôi giày quá chật, bạn sẽ gặp khó khăn khi di chuyển và có thể gây tổn thương cho chân.
Chọn loại giày phù hợp với mục tiêu và điều kiện chạy
Có nhiều loại giày chạy bộ trên thị trường, từ những đôi giày dành cho các buổi jogging nhẹ nhàng đến những đôi giày thiết kế riêng cho việc tập luyện hay thi đấu. Hãy xác định mục tiêu của bạn khi chạy bộ để tìm được loại giày có độ ôm chân tốt nhất và cung cấp độ thoải mái cao nhất.
Nếu bạn chỉ muốn rèn luyện sức khỏe và không cần quá nhiều hỗ trợ, các loại giày jogging sẽ là lựa chọn tốt.
Đối với bạn muốn tăng cường hiệu suất hoặc có vấn đề liên quan đến cơ hoặc xương, các loại giày hỗ trợ sẽ rất hữu ích.
Nếu bạn thích chạy bộ ở các điều kiện thời tiết khắc nghiệt hoặc trên mặt đường không bằng phẳng, hãy chọn giày có khả năng bám đường tốt và bảo vệ chân khỏi va đập.
Độ chênh lệch giữa phần gót và phần mũi (Heel to toe drop)
Độ cao chênh lệch giữa gót và mũi giày chạy bộ
Độ chênh lệch giữa phần gót và phần mũi của giày chạy bộ (Heel to toe drop) là chênh lệch giữa chiều cao của gót và chiều cao của mũi bàn chân. Độ chênh lệch này được đo bằng milimét (mm).
Ví dụ: nếu gót của giày cao 20mm và mũi bàn chân cao 15mm thì độ chênh lệch giữa phần gót và phần mũi sẽ là 5mm.
Độ chênh lệch giữa phần gót và phần mũi là một yếu tố quan trọng bạn cần xem xét khi chọn giày chạy bộ. Bạn có thể sử dụng thông tin này để đảm bảo rằng bạn có được đôi giày phù hợp với bàn chân của mình. Đôi giày của bạn có ảnh hưởng đến cách thức tiếp đất của bàn chân khi chạy.
Giày có độ chênh lệch thấp (< 4mm) sẽ giúp bàn chân tiếp đất tự nhiên hơn, giống như khi chạy chân trần. Điều này có thể giúp giảm nguy cơ chấn thương, đặc biệt là đối với những người có vấn đề về đầu gối.
Giày có độ chênh lệch cao (> 8mm) sẽ hỗ trợ bàn khi chân tiếp đất bằng gót chân, mang lại sự ổn định tốt hơn cho bàn chân. Điều này có thể phù hợp với những người chạy cần thêm sự hỗ trợ từ đệm giày khi tiếp đất bằng gót.
Vì vậy, khi chọn giày chạy bộ, bạn nên cân nhắc đến độ chênh lệch giữa phần gót và phần mũi để phù hợp với cách thức tiếp đất của bàn chân của mình.
Đọc thêm: Hướng dẫn chọn giày chạy bộ đúng cách
Các dòng giày chạy bộ phổ biến
Khi mới bắt đầu chạy bộ, bạn cần lựa chọn một đôi giày phù hợp để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho quá trình tập luyện. Dưới đây là một số dòng giày chạy bộ phổ biến mà bạn có thể tham khảo:
Dòng Neutral
Giày Neutral mang lại cảm giác êm ái
Dòng giày Neutral là lựa chọn phù hợp cho những người có kiểu chạy chân bình thường, khi chạy bàn chân không bị cuộn vào trong quá nhiều cũng như không dùng lực quá nhiều ở má ngoài bàn chân. Đôi giày Neutral có thiết kế êm, linh hoạt và thoải mái, giúp bạn di chuyển dễ dàng và tự nhiên. Những đôi giày êm nhất thường là những đôi giày neutral.
Ưu điểm:
Hỗ trợ tốt cho người có kiểu chạy chân bình thường.
Thiết kế linh hoạt và thoải mái.
Nhược điểm:
Không phù hợp cho người có kiểu chạy chân phẳng hoặc khi chạy bàn chân cuộn vào phía trong quá nhiều.
Không thích hợp để chạy trên địa hình gồ ghề.
Dòng Stability
Dòng giày Stability là lựa chọn phù hợp cho những người có bàn chân phẳng hay kiểu chạy có bàn chân cuộn vào trong quá nhiều. Đôi giày Stability có thiết kế đặc biệt để cung cấp hỗ trợ và ổn định cho bàn chân, giúp giảm thiểu nguy cơ chấn thương.
Ưu điểm:
Hỗ trợ tốt cho người có bàn chân phẳng và người chạy có bàn chân cuộn vào trong quá nhiều.
Cung cấp sự ổn định và hỗ trợ cho bàn chân.
Nhược điểm:
Không phù hợp cho người có kiểu chạy chân bình thường hoặc dùng nhiều lực ở má ngoài bàn chân khi chạy.
Thiết kế đôi giày này khá nặng và không linh hoạt bằng dòng Neutral mà bạn có thể tìm thấy.
Giày chạy bộ tối giản (Minimalist)
Giày tối giản mang lại cảm giác tự nhiên khi chạy
Như cái tên gợi ý, giày chạy bộ tối giản không có nhiều chi tiết trang trí. Chúng nhằm mục đích mô phỏng cảm giác chạy chân trần. Để làm được điều đó, nhiều đôi giày tối giản đã loại bỏ lớp đệm bổ sung, hạ thấp gót giày để đế giày gần như hoặc hoàn toàn phẳng và mở rộng phần mũi giày để các ngón chân của bạn có thể duỗi ra. Có rất ít sự hỗ trợ từ loại giày này.
Các loại giày chạy bộ khác
Ngoài ba loại giày chạy bộ phổ biến trên, giày chạy bộ còn có thể được phân loại theo một số tiêu chí sau đây theo chức năng mà bạn nên chú ý.
Giày chạy bộ trên đường phố (giày chạy road): Loại giày này được thiết kế để hấp thụ lực va chạm nhằm giúp bảo vệ khớp của bạn khi chạy trên bề mặt cứng. Cả giày chạy bộ đường phố và giày chạy bộ hàng ngày đều cung cấp sự hỗ trợ và đệm mà hầu hết người chạy cần.
Giày chạy bộ địa hình (giày chạy trail): Dòng giày Trail là lựa chọn phù hợp cho bạn muốn chạy bộ trên các địa hình gồ ghề như đồi núi, rừng rậm. Có thể bạn đã có ý định chạy bộ trên những địa hình khó khăn này, và giày Trail sẽ giúp bạn hoàn thành mục tiêu đó. Đôi giày này có thiết kế đế cao su bám dính tốt, giúp bạn di chuyển an toàn trên các bề mặt khó khăn.
Giày chạy trail giúp bạn tự tin trên các địa hình khó khăn
Giày đua tốc độ: Loại giày chạy bộ hiệu suất này được thiết kế để đạt tốc độ tối đa. Giày đua thường cực nhẹ, gần như không có độ chênh lệch gót.
Giày đinh: Cũng như giày đua tốc độ, giày đinh được thiết kế để cho phép bạn thực hiện các bài tập nhanh chóng, nhưng chúng thường được sử dụng trong sân vận động. Những đôi giày này có các gai kim loại hoặc gốm nhọn được vặn vào đế giày. Các gai cung cấp lực kéo cần thiết để bạn chạy trên đường đua hoặc các tuyến đường nhiều đất và cỏ.
Lựa chọn giày chạy bộ phù hợp
Chọn giày chạy bộ theo kiểu bàn chân bạn, mục đích hay địa hình
Để lựa chọn được đôi giày chạy bộ phù hợp, bạn cần lưu ý một số yếu tố sau có liên quan.
Kiểu chạy hay kiểu bàn chân: Bạn cần xác định kiểu chạy chân của mình là bình thường, cuộn vào trong hay dùng nhiều má ngoài.
Mục đích sử dụng: Bạn sẽ sử dụng giày để chạy bộ đường bằng, địa hình gồ ghề hay chạy đua?
Địa hình: Bạn sẽ chạy bộ ở đâu? Trên đường bằng, đường nhựa, đường đất, hay đường mòn, bạn có thể tìm thấy đôi giày phù hợp.
Nếu bạn là người mới bắt đầu, bạn nên lựa chọn dòng giày Neutral hoặc Stability có tính năng phù hợp cho bạn. Dòng giày Trail chỉ phù hợp cho những người có kinh nghiệm chạy bộ và muốn thử thách bản thân trên các địa hình gồ ghề.
Bạn có thể tham khảo ý kiến của các chuyên gia hoặc người có kinh nghiệm chạy bộ để được tư vấn lựa chọn giày phù hợp.
Đọc ngay:
Cách chăm sóc và bảo quản giày chạy bộ
Sau khi bạn đã tìm được đôi giày chạy bộ phù hợp với sở thích và nhu cầu của mình, việc chăm sóc và bảo quản đúng cách là rất quan trọng để giữ cho đôi giày luôn trong tình trạng tốt nhất. Dưới đây là một số gợi ý về cách chăm sóc và bảo quản giày chạy bộ có hiệu quả.
Lau sạch giày sau khi sử dụng để loại bỏ cặn bẩn và mồ hôi
Sau mỗi lần sử dụng, hãy lau sạch các vết bẩn trên đế và phần trên của giày. Đặc biệt, đừng quên lau sạch các vết bẩn có trên giày để giữ cho chúng luôn sạch sẽ và mới mẻ. Điều này không chỉ làm cho đôi giày của bạn luôn sáng mới, mà còn giúp loại bỏ vi khuẩn từ mồ hôi. Có thể nói rằng việc vệ sinh đúng cách giày dép có vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn.
Sử dụng nước ấm hoặc xà phòng nhẹ để làm sạch. Tránh việc ngâm hoặc dùng máy giặt để rửa giày, vì điều này có thể gây hư hỏng cho chất liệu.
Đọc thêm: Cách giặt trắng giày tại nhà với 6 bước cực đơn giản
Lưu trữ giày ở nơi thoáng khí, tránh ánh nắng mặt trời và ẩm ướt
Khi không sử dụng giày, hãy đặt chúng ở một nơi thoáng khí và khô ráo để chúng có thể thoái hơi và tránh bị ẩm ướt. Tránh để giày tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, vì điều này có thể làm mất đi tính năng bám của đế.
Đừng để giày chạm vào nước hoặc để giày ẩm trong quần áo sau khi tập luyện. Hãy để giày được khô tự nhiên trước khi lưu trữ.
Thay thế giày khi đã qua quá trình sử dụng lâu
Một đôi giày chạy bộ chỉ có thể sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định trước khi cần phải được thay mới. Khoảng cách bạn chạy hàng tuần sẽ quyết định thời điểm bạn cần phải thay mới đôi giày.
Thông thường, các nhà sản xuất khuyến nghị rằng bạn nên thay đổi đôi giày sau khoảng từ 500 - 800 km (hoặc tùy thuộc vào loại giày và cách bạn sử dụng). Điều này đảm bảo rằng bạn luôn có được hệ thống hỗ trợ và bám tốt cho chân khi chạy với đôi giày.
Giày chạy bộ: người bạn đồng hành không thể thiếu của người chạy bộ
Giày chạy bộ là một phần quan trọng để chạy bộ đúng cách. Việc sử dụng giày chạy bộ không chỉ mang lại lợi ích cho sức khỏe mà còn giúp bạn tăng cường thể lực và rèn luyện ý chí. Để chọn được đôi giày phù hợp, hãy xem xét các yếu tố như kiểu dáng, kích thước, chất liệu và tính năng của giày. Hãy nhớ rằng việc chăm sóc và bảo quản đúng cách sẽ kéo dài tuổi thọ của đôi giày.
Nếu bạn muốn trải nghiệm tốt hơn khi chạy bộ, hãy áp dụng những gợi ý trong blog này và chuẩn bị cho mình một đôi giày chất lượng. Hãy tự tin bước ra ngoài và khám phá niềm vui của việc chạy bộ với đôi giày của bạn!
Tìm hiểu: Hướng dẫn Chạy bộ cho Người mới bắt đầu
Các câu hỏi thường gặp (FAQs)
Giày chạy bộ có cần phải lau rửa sau mỗi lần sử dụng không?
Đúng! Sau mỗi lần sử dụng, bạn nên lau rửa đôi giày để loại bỏ bụi bẩn và mồ hôi. Điều này giúp giày luôn sạch sẽ và ngăn ngừa mùi hôi.
Làm sao để biết kích cỡ giày chạy bộ phù hợp?
Để chọn kích thước giày chạy bộ phù hợp, bạn nên đo chiều dài và chiều rộng của chân. Sau đó, so sánh với bảng kích thước của nhà sản xuất đôi giày để tìm ra size phù hợp.
Cách làm cho đôi giày chạy bộ êm ái hơn khi mang?
Nếu đôi giày mới của bạn còn gây cảm giác khó chịu hoặc trơn trượt, bạn có thể sử dụng các lớp lót hoặc gel pad để tăng độ êm ái và ổn định.
Bao lâu nên thay đổi một đôi giày chạy bộ mới?
Thường xuyên kiểm tra đế giày và quai đeo xem có dấu hiệu mòn hay không. Nếu có, thì nên thay mới đôi giày sau khoảng 500-800 km hoặc 6-12 tháng tuỳ thuộc vào tần suất sử dụng.
Giữa các loại giày chạy bộ nam và nữ có khác biệt gì không?
Có, giày chạy bộ nam và nữ thường có thiết kế phù hợp với cấu trúc chân của từng giới tính. Điều này đảm bảo rằng bạn sẽ có sự thoải mái và hỗ trợ tốt nhất khi chạy bộ.
Làm thế nào để tôi chọn giày chạy bộ cho Marathon?
Đối với cự ly dài hơn, bạn cần một đôi giày hỗ trợ hơn. Đối với việc tập luyện, hãy tìm một đôi có nhiều đệm hơn để hấp thụ lực va chạm khi số km tăng lên. Khi ngày đua đến gần, bạn có thể muốn buộc dây giày nhẹ hơn, tập trung vào hiệu suất. Chỉ cần đảm bảo thực hiện một vài lần chạy thử với đôi giày đua của bạn trước khi đua.
Giày chạy bộ nào tốt nhất cho người mới bắt đầu?
Người mới bắt đầu không nhất thiết phải cần một đôi giày khác với người đã từng tham gia nhiều giải marathon. Trên thực tế, các bước để tìm một đôi giày tuyệt vời là giống nhau cho tất cả các vận động viên: Hãy suy nghĩ về loại chạy bạn sẽ thực hiện, xem xét loại kiểu bàn chân của bạn và hướng tới những đôi giày chạy bộ mang lại cảm giác "thoải mái".
Sự khác biệt giữa giày tập luyện và giày đua ngày là gì?
Giày tập luyện thường nặng hơn một chút với nhiều đệm để hấp thụ lực va chạm. Điều này giúp giảm bớt căng thẳng mà tất cả những dặm đường đó có thể gây ra cho đôi chân của bạn. Phần lớn các lần chạy của bạn sẽ sử dụng giày tập luyện.
Giày đua được thiết kế để tăng hiệu suất và tốc độ. Chúng có thiết kế nhẹ và đệm bọt phản hồi giúp bạn tăng tốc trong từng bước. Nhưng đừng để dành những thứ này cho ngày đua. Hãy thực hiện một vài lần chạy nhanh với chúng và kiểm tra để đảm bảo độ vừa vặn và cảm giác tuyệt vời.
Chọn ngay cho mình một đôi giày chạy bộ: