Khi chúng ta chạy, bàn chân đẩy chúng ta trên mặt đất, cả cơ thể chúng ta cùng di chuyển. Đôi tay song song thúc đẩy bước chân, cơ lưng và bụng bảo vệ xương sống khỏi những tác động mạnh, cả hông, chân, mắt cá, và bàn chân, tất cả đều hoạt động phối hợp trong sự cân đối để cơ thể chúng ta chạy. Và sau vài phút, mồ hôi bắt đầu thấm qua lỗ chân lông, tim đập nhanh, tâm trạng sẵn sàng và hơi thở đồng bộ với bước chạy. Chạy không chỉ đơn giản là sự phối hợp của các cơ bắp; trong video này, chúng ta sẽ đi sâu hơn để hiểu tại sao chạy mang lại niềm vui đích thực và nhiều người trở nên “nghiện chạy” sau một thời gian?
Cuộc Hành Trình Hạnh Phúc
Sau buổi tập, nhịp tim giảm, hô hấp trở lại bình thường và cuộc sống tiếp tục— chúng ta tắm rửa, ăn sáng, làm việc. Nhưng bạn nhận thấy sự thay đổi tinh tế; tinh thần tích cực hơn, năng lượng tăng cao và cảm giác hạnh phúc. Có lý do cho điều này. Khi bạn chạy, nhiều biến đổi xảy ra trong bạn, nhiều hơn cả gió trên khuôn mặt hay những bước chân trên đường. Chạy kích thích một chuỗi hóa học đích thực. Một cơn bão hormone bắt đầu hoạt động. Điều này có nghĩa rằng sự phấn khích sau tập thực sự tồn tại, khi chạy bộ biến thành thói quen, chạy trở thành một lối sống, mang lại niềm vui cho người chạy bộ.
Hóa Học Của Sự Hạnh Phúc
Hãy cùng đi sâu vào những hormone được kích hoạt khi chạy và sản xuất trong cơ thể chúng ta. Trước hết, có endorphin—một chất tương tự như morfin—được sản xuất trong cơ thể. Nó được tạo ra từ tuyến yên của não, một phần của hệ thống thần kinh của chúng ta. Lưu ý rằng việc sản xuất loại thuốc hạnh phúc này xảy ra trong các tình huống cụ thể, chẳng hạn như khi tiêu thụ một số thực phẩm, kích thích hoặc tập thể dục. Endorphin là chất truyền dẫn, giống như dopamine. Tế bào thần kinh của chúng ta sử dụng chúng để giao tiếp. Endorphin đóng vai trò quan trọng trong cân bằng tinh thần và trầm cảm, Nó không chỉ có tác dụng giảm đau và tạo ra cảm giác hạnh phúc, mà còn có khả năng đặt cơ thể vào trạng thái thư giãi và kiểm soát mệt mỏi. Ngoài ra, endorphin còn giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm căng thẳng và lo âu, cải thiện tâm trạng và giảm stress.
Đọc thêm: Hướng dẫn Chạy bộ Đúng cách cho Người Mới bắt đầu
Phát Hiện Endocannabinoid
Bây giờ, chúng ta hãy tìm hiểu về hormon thứ hai được sản xuất trong cơ thể khi chạy — endocannabinoid. Thật ngạc nhiên, có mối liên hệ giữa thể thao, hay ở đây là chạy bộ và việc sử dụng ma túy — cụ thể là cần sa. Vì cả khi chạy và sử dụng cần sa đều kích thích sự phát hành của một hợp chất gọi là anandamide, còn được gọi là "phân tử niềm vui," viết tắt là AYA. Đây là một hợp chất hóa học phức tạp được tạo ra trong chúng ta khi chúng ta chạy và cũng như khi sử dụng cần sa. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Heidelberg từng đặt nghi vấn về câu chuyện cũ rằng chỉ có endorphin là tác nhân duy nhất được sản sinh trong hành trình chạy bộ và cảm giác hạnh phúc sau khi chạy. Theo nghiên cứu này, endocannabinoid có tham gia vào quá trình tạo hạnh phúc cho người chạy bộ. Chúng hoạt động như "khi sử dụng cần sa" bên trong chúng ta. Chúng giúp điều chỉnh nhiều chức năng của cơ thể, bao gồm quá trình giảm đau, giảm viêm, điều chỉnh tâm trạng và hệ miễn dịch. Chúng cũng có tác dụng trong quá trình điều tiết giấc ngủ, ăn uống và chức năng sinh sản.
Leptin với hạnh phúc và năng lượng
Chạy cũng kích thích sản xuất nhiều leptin — một hormone được sản xuất trong mô mỡ, ảnh hưởng đến cảm giác no và hoạt động vận động. Các nhà khoa học đã liên kết sự tự do, hạnh phúc và năng lượng mà người chạy cảm nhận sau các buổi tập hàng ngày không chỉ với việc sản xuất endorphin hoặc endocannabinoid như đã thảo luận trước đây, mà còn với cơ chế thưởng được kích hoạt bởi leptin.
Oxytocin - hormin gắn kết yêu thương
Một nghiên cứu cho thấy chạy bộ có thể giúp tăng mức độ oxytocin trong máu lên 20%. Oxytocin là một hormon giúp tăng cường cảm giác gắn bó, yêu thương và kết nối xã hội. Chạy bộ có thể giúp cải thiện tâm trạng, giảm stress và cải thiện khả năng giao tiếp.
Đọc thêm: Chinh phục đường chạy 5km với giáo án tập luyện và hướng dẫn chạy bộ cho người mới hiệu quả
Serotonin - hóa chất hạnh phúc
Nghiên cứu cho thấy chạy bộ có thể giúp tăng mức độ serotonin trong não lên 15%. Serotonin giúp cải thiện tâm trạng, giảm lo lắng và trầm cảm. Các người bị trầm cảm có thể được hỗ trợ bởi việc chạy bộ.
Thực Phẩm Mang Lại Niềm Vui
Bắt đầu với trường hợp của sô cô la đậm đặc — giàu chất béo tốt và chất chống oxi hóa—nó kích thích sản xuất triptofan, một chất tiền thân của serotonin. Hãy nhớ chọn sô cô la chất lượng cao với ít nhất 70% cacao. Hạn chế tiêu thụ loại sô cô la giống kẹo.
Tiếp theo là protein—nguồn giàu triptofan—có trong thịt, lòng trắng trứng và whey protein từ sản phẩm sữa. Một nguồn bất ngờ khác là ngô. Ngô tươi chứa vitamin B6, cần thiết cho tuần hoàn máu và chức năng não.
Tiếp theo, một thực phẩm không ngờ khác giúp tạo ra niềm vui là yến mạch. Selen, chất chống oxi hóa và sợi tan như beta-glucan trong yến mạch đóng góp vào tính chất làm hạnh phúc của chúng, cung cấp năng lượng kéo dài. Các loại rau xanh như cải bẹ, bí ngô, và các loại rau lá màu đậm cũng kích thích sản xuất serotonin. Hạt tiêu đen kích thích sản xuất capsaicin, giảm thiểu cảm giác đau và kích thích não tạo ra endorphin.
Đọc thêm: Chạy bộ có tác dụng gì?
Kết Luận
Trong cuộc hành trình của người chạy, niềm vui không chỉ đến từ cảm giác tự do và sự phấn khích trên đường chạy, mà còn xuất phát từ một loạt các hormone và hóa chất trong cơ thể. Endorphin, endocannabinoid, leptin, oxytocin, và serotonin là những tác nhân quan trọng tạo nên cảm giác hạnh phúc sau khi tập luyện.
Hãy cân nhắc việc bổ sung thực phẩm giàu triptofan và chất chống oxi hóa vào chế độ ăn uống của bạn để tối ưu hóa sự phấn khích từ việc chạy bộ. Sô cô la đậm đặc, thịt, lòng trắng trứng, ngô, yến mạch, và hạt tiêu đen đều có khả năng kích thích sản xuất những chất này. Hãy chạy với niềm vui và để khoản thời gian sau buổi tập là thời gian bạn thực sự trải nghiệm hạnh phúc thấm đẫm từ bên trong.
FAQ
FAQ 1: Làm thế nào chạy bộ tạo ra cảm giác hạnh phúc?
Chạy bộ tạo ra cảm giác hạnh phúc bằng cách kích thích sản xuất các hormone như endorphin, oxytocin, serotonin và endocannabinoid trong cơ thể. Chúng giúp cải thiện tâm trạng, giảm stress và tạo ra cảm giác phấn khích sau khi tập luyện.
FAQ 2: Thực phẩm nào có thể tăng cường niềm vui sau khi chạy?
Các thực phẩm giàu triptofan như thịt, lòng trắng trứng, sô cô la đậm đặc, yến mạch, ngô và hạt tiêu đen có khả năng kích thích sản xuất serotonin, giúp tạo ra cảm giác hạnh phúc.
FAQ 3: Tôi cần chạy bao lâu để cảm nhận sự phấn khích?
Thời gian cần thiết để cảm nhận sự phấn khích sau khi chạy có thể khác nhau cho mỗi người. Một buổi chạy ngắn cũng có thể mang lại niềm vui. Quan trọng là thường xuyên và đều đặn trong việc tập luyện.
FAQ 4: Có tác dụng phụ gì khi tập luyện quá nhiều?
Tập luyện quá nhiều có thể dẫn đến chấn thương hoặc căng thẳng cơ bắp. Hãy lắng nghe cơ thể và tuân thủ kế hoạch tập luyện hợp lý.
FAQ 5: Làm thế nào để duy trì niềm vui trong chạy bộ?
Để duy trì niềm vui trong chạy bộ, hãy đặt mục tiêu, thử nghiệm các lộ trình mới, chia sẻ trải nghiệm với người khác và luôn nhớ rằng chạy bộ là một cơ hội thú vị để kết nối với cơ thể và tạo ra niềm vui từ bên trong.
Nhớ rằng niềm vui của chạy bộ không chỉ đơn thuần từ việc hoạt động thể chất mà còn xuất phát từ những thay đổi hóa học và dinh dưỡng trong cơ thể. Hãy kết hợp việc chạy bộ với chế độ ăn uống cân đối và cảm nhận niềm hạnh phúc thật sự từ bên trong. Chúc bạn có những buổi chạy thú vị và đắm chìm trong niềm vui của nó!
Lựa chọn những quần áo chạy bộ phù hợp nhất với bạn:
