Chạy địa hình, đặc biệt là ultra trail, không chỉ là đặt chân lên những con dốc hay băng qua những khu rừng. Đó còn là một ngôn ngữ riêng, một văn hóa riêng mà khi đã dấn thân, bạn sẽ muốn hiểu rõ từng ngóc ngách. Hôm nay, hãy cùng HappyRun giải mã 20+ thuật ngữ "đinh" mà bất kỳ ai muốn khám phá thế giới ultra trail đều cần phải nằm lòng.
1. Trail Running
Chạy địa hình là hình thức chạy bộ trên các cung đường tự nhiên như rừng núi, đồi cỏ, hoặc địa hình gồ ghề, khác với chạy đường nhựa (road running).
2. Elevation Gain
Tổng độ cao bạn phải leo lên trong một chặng đua, không tính các đoạn xuống dốc. Một giải ultra 100km với 5000m Elevation Gain sẽ thử thách hơn rất nhiều so với 100km đường bằng, vì thế hãy luôn chú ý đến chỉ số này khi chọn giải.
3. Technical Terrain
Địa hình kỹ thuật, những đoạn đường khó như đá lở, dốc trơn, rễ cây chằng chịt – đòi hỏi kỹ năng di chuyển linh hoạt. Đây là lúc kỹ năng và sự cẩn trọng của bạn được đặt lên hàng đầu. Một đôi giày chạy địa hình Kailas với độ bám tốt sẽ là bạn đồng hành không thể thiếu ở những đoạn này!
4. Down/Up Hill
Kỹ thuật chạy lên dốc và chạy xuống dốc.
5. Ultra Marathon
Cự ly chạy dài hơn marathon (42km), phổ biến là 50km, 70km, 100km hoặc hơn.
6. Course Marking (Đánh dấu đường chạy)
Là hệ thống các biển báo, ruy băng, mũi tên được ban tổ chức đặt dọc đường đua để hướng dẫn vận động viên. Học cách nhận biết và theo dõi các dấu hiệu này là kỹ năng cơ bản để tránh bị lạc đường trên những cung trail hiểm trở.
7. Trail Running Shoes (Giày chạy địa hình)
Khác với giày chạy đường bằng, Trail Running Shoes được thiết kế đặc biệt cho địa hình phức tạp. Chúng có đế gai sâu (lug) để tăng độ bám, lớp bảo vệ mũi chân và thân giày chắc chắn hơn để chống lại đá sỏi, rễ cây.
8. Gaiters
Phụ kiện che cổ giày, ngăn đá, sỏi hoặc bùn lọt vào giày khi chạy.
9. Poles (Gậy chạy địa hình)
Dùng để hỗ trợ leo dốc và giữ thăng bằng trên địa hình kỹ thuật.
10. Checkpoint
Là những địa điểm dọc đường đua được thiết lập để theo dõi thời gian và thành tích của vận động viên, cũng như cung cấp các hỗ trợ cần thiết về dinh dưỡng, y tế.
11. Basic first aid kit
Bộ sơ cứu y tế cơ bản.
12. Mandatory Gear (Thiết bị bắt buộc)
Những vật dụng bạn phải mang theo trong suốt cuộc đua, như đèn pin, áo khoác chống nước, còi, bản đồ, bộ sơ cứu… Đừng bao giờ lơ là việc kiểm tra và chuẩn bị đầy đủ chúng!
13. DNF (Did Not Finish)
Không hoàn thành cuộc đua do chấn thương, kiệt sức hoặc vượt quá giới hạn thời gian (cut-off time).
14. DNS (Did Not Start)
Đã đăng ký nhưng cuối cùng không tham gia thi đấu vì một lý do nào đó.
15. DQ (Disqualified)
DQ trong chạy địa hình hay chạy bộ có thể hiểu là bị loại, không công nhận kết quả.
16. Drop Bag (Túi tiếp tế)
Drop Bag là chiếc túi cá nhân của bạn, được ban tổ chức vận chuyển đến một hoặc một vài trạm tiếp tế cụ thể trên đường đua. Trong đó, bạn có thể để quần áo khô, giày dự phòng, đồ ăn yêu thích hay bất cứ vật dụng cá nhân nào bạn cảm thấy cần thiết để sử dụng tại trạm đó.
17. Hydration Vest
Chúng được thiết kế ôm sát cơ thể, có nhiều ngăn để đựng bình nước mềm, gel, đồ ăn nhẹ và các vật dụng cá nhân nhỏ gọn khác.
18. Cut-off Time (Thời gian giới hạn)
Thời gian giới hạn bạn phải hoàn thành từng chặng hoặc toàn bộ cuộc đua. Nếu bạn không đến được checkpoint hoặc về đích trước Cut-off Time, bạn sẽ bị loại khỏi cuộc đua hoặc đánh DQ. Đây là áp lực lớn mà mọi ultra runner phải đối mặt.
19. Power Hiking
Kỹ thuật đi bộ nhanh trên các đoạn dốc đứng để tiết kiệm sức thay vì cố chạy.
20. FKT (Fastest Known Time)
Thuật ngữ chỉ thời gian nhanh nhất được ghi nhận khi hoàn thành một cung đường trail không nằm trong khuôn khổ giải đấu chính thức. FKT là mục tiêu của nhiều runner muốn thử thách bản thân trên những cung đường biểu tượng.
Hiểu rõ các thuật ngữ này sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho những cuộc đua địa hình, từ việc lựa chọn trang bị đến chiến thuật phù hợp.
Bạn đã biết bao nhiêu thuật ngữ trong số này? Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn ở phần bình luận nhé!
